شیعه در پندار و رفتار ...

در این بخش، بخشى از رفتار و عقیده شیعه مذکور مى‏گردد تا پیروان ائمّه طاهرین‏علیهم‏السلام و شیفتگان حضرت مهدى‏ علیه‏السلام خود را با آن منطبق و ارزیابى نمایند.   شعار شیعه اَلْحَقُّ مَا رَضیْتُمُوهُ وَالْباطِلُ مَا اَسْتَخْطُمُوهُ وَالْمَعْرُوفُ مَا اَمَرْتُمْ بِهِ والْمُنْکَرُ ما نَهَیْتُمْ عَنْهُ" حق چیزى است که شما (خاندان پیامبرصلى‏اللَّه علیه و آله) آن را پسندیده باشید، و باطل چیزى است که شما آن را نپسندید. آنچه را فرمان دهید خوب و معروف، و آنچه را منع کنید منکر و ناپسند خواهد بود. محدوده مأموریت شیعه امام ششم، جعفربن محمّد الصادق‏علیه‏السلام مى‏فرماید: "مَعَاشِرَ الشّیعة! کُونُوا لَنا زینا وَلا تَکُونُوا عَلَیْنا شینا، قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا واحْفظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَکُفُّوها عَنِالفُضُولِ وَقُبْحِ الْقَولِ" اى گروه شیعه! براى ما زینت باشید نه ننگ و عار، با مردم خوش گفتار بوده و از سخنان بیهوده و زشت برحذر باشید. امیرالمؤمنین‏علیه‏السلام در پیامى که در بستر شهادت به فرزندان و پیروان خود داده‏اند، مى‏فرماید: "وَعَلَیْکُم بِالتَّواصُلِ وَالتَّباذُلِ وَإِیّاکُم وَالتّدابُر والتَّقاطُع، لا تَتْرکُوا الأمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْی عَنِ الْمُنْکَرِ فَیُوَلّىعَلَیْکُم شِرارُکُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا یُسْتَجاب لَکُمْ" روابط خانوادگى و انسانى را حفظ کنید، در راه خدا بخشش نمایید و از قطع روابط مشروع و بى اعتنایى به یکدیگر اجتناب کنید، امر به معروف و نهى از منکر را رها نکنید، زیرا در آن هنگام، ستمگران بر شما غالب مى‏شوند و دعاى‏تان مستجاب نخواهد شد. امام باقرعلیه‏السلام ضمن حدیثى به شخصى به نام خثیمه فرمود:  أَبْلِغْ شیعَتَنا أَنَّهُ لا یُنال ما عِنْد اللَّه إِلّا بالْعَمَلِ". به شیعیان ما برسان که تنها عمل، موجب قرب به پروردگار است. راه و روش شیعیان حضرت رسول اکرم‏صلى‏اللَّه علیه و آله مى‏فرماید: لا قَوْلَ إِلّا بِعَمَلِ وَلا قَوْلَ وَلا عَمَلَ إِلّا بِنیَّة وَلا قَوْلَ وَلاعَمَلَ وَلا نیَّةَ إِلّا بِاصابَةِ السُّنَّةِ".   ارزش گفتار به رفتار، و ارزش گفتار و کردار به نیت پاک، و ارزش هر سه به پیروى از قانون خدا است. حضرت موسى‏بن جعفرعلیه‏السلام فرموده‏اند: إِنَّما شیعَتُنا مَن شَیَّعَنا وَاتَّبَعَ آثارَنا وَاقْتَدى بِأَعْمالِنا" همانا شیعه ما کسى است که از ما پیروى کند و راه ما را دنبال نماید و اعمال ما را سرلوحه زندگى قرار دهد.   بعضى از نشانه‏هاى شیعه امام صادق‏علیه‏السلام فرمودند: "إِمْتَحِنُوا شِیعَتَنا عِنْدَ: - مَواقیتِ الصَّلَواتِ کَیْفَ مُحافَظَتُهم عَلَیْها - وإلى أَسْرارِنا کَیْفَ حِفْظُهُمْ لَها عند عَدوِّنا  وَإلى أَمْوالِهِمْ کَیْفَ مُواساتهم لإِخْوانِهِمْ فیها" شیعیان ما را به چگونه رعایت نمودن اوقات نماز؛ و به حفظ اسرارِ ما نزد دشمنان؛ و به کمکهاى مالى و ایثار به یکدیگر، آزمایش و شناسایى کنید. - "الْمُؤْمِنُ بِشرُه فی وَجْهِهِ؛   مؤمن صورتش خندان - وَحُزْنُهُ فی قَلْبِه؛   قلبش اندوهناک - أوسَعُ شَی‏ء صدرا؛   حوصله‏اش فراوان - وَأَذَلُّ شَی‏ء نَفْسَا؛   بر نفس خود مسلط - یَکْرَهُ الرّفْعَةَ؛   سرکشى را ناپسند - وَیَشْنَأُ السُّمْعَة؛   و ریا را دشمن مى‏دارد. - طَویلٌ غَمُّهُ؛   اندوهش طولانى - بَعیدٌ هَمُّهُ؛   همّتش عالى - کَثیرٌ صَمْتُهُ؛   حرفش کم - مَشْغُولٌ وَقْتُهُ؛   کارش زیاد است - شَکُورٌ صَبُور؛   سپاسگزار و شکیباست - مَغْمُور بِفِکْرَتهُ؛   در فکر خود فرور رفته - ضَنین بخَلَّتِهِ؛   از بیان حاجت بخل مى‏ورزد - سَهلُ الخَلیقة؛   برخوردش خوب - لَیِّن العَریکَةِ؛   و نرم خوست - نَفسُهُ أَصلَب مِن الصَّلْد؛   روحش محکم و سخت‏تر از سنگ  وَهوَ اَذَلُّ من العَبْد" و در پذیرش حق پذیراتر از عبد است در روایتى از امام سجّادعلیه‏السلام چنین آمده است: "عَلامةُ المُؤْمِن خَمس، الوَرَعُ عِنْدَ الْخَلْوَةِ وَالصَّدَقَةُ عِنْدَ القِلَّةِ والصَّبْرُ عِنْدَ المُصیبَةِ والحِلمُ عِنْدَ الْغَضَبِ الصِّدْقُ عِنْدَ الخَوْفِ". نشانه‏هاى مؤمن واقعى پنج چیز است: پرهیز از گناه در خلوت، انفاق در راه خدا هنگام تنگدستى، شکیبایى در حوادث ناگوار، بردبارى هنگام غضب و راستگویى در شرایط نامطلوب. از امام صادق‏علیه‏السلام روایت شده است: "المُؤْمن إِذا غَضِبَ لَمْ یخْرجهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقّ وَإِذا رَضِىَ لَمْ یدْخلهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَالَّذی إذا قَدَرَ لَمْ یَأْخُذ أَکْثَر مِمّا لَهُ". مؤمن واقعى کسى است که در هنگام خشم، از محور حق خارج نگردد و در میدان خشنودى، به طرف باطل نگراید و در زمان قدرت (پا از گلیم خویش دراز نسازد) در نتیجه بیش از استحقاق خود استیفاء نکند.   مرحوم صدوق در کتاب "صفات الشیعة" هفتاد و یک حدیث را که بیانگر اوصاف شیعیان است درج نموده است. حدیث اوّل آن کتاب چنین است: امام صادق‏علیه‏السلام به ابو بصیر فرمود: "شیعتُنا أَهْلُ الوَرَعِ وَالإجْتِهاد، وَأَهْلُ الْوَفَاءِ وَالأَمانَة، وَأَهْلُ الزُّهْدِ وَالْعِبادَةِ، أَصْحَابُ إِحْدى وَخَمْسینَ رَکْعَةً فی الْیَوْمِ وَاللَّیْلَة، الصّائِمُونَ بِالنَّهار، الْقائِمُونَ بِالّلیْل، یُزَکُّونَ أَمْوالَهُم، وَیَجْتَنِبونَ السُحت، وَیَجْتَنِبُونَ کُلَّ محرّم". پیروان ما مردمى پرهیزگار، کوشا، با وفا، امانتدار، اهل زهد و عبادت هستند. آنان در شبانه روز  51رکعت نماز ( 17رکعت واجب و  34رکعت نماز مستحب) مى‏خوانند، شبها براى عبادت بیدار و روزها را به روزه به پایان مى‏رسانند، زکات مالشان را پرداخته و از هر کار حرامى اجتناب مى‏ورزند. همچنین در ضمن حدیث دیگرى از آن کتاب آمده است: ولا تنال ولایتنا إلّا بالعمل والورع" دوستى ما جز با پرهیز از محرّمات و عمل به واجبات سامان نمى‏یابد. نگارنده مى‏گوید: اینها و امثال آن، اوصاف محبّان امام زمان‏علیه‏السلام و منتظران فرج آن بزرگوار است. بنابر این، باید خود را به کمال مطلوب آراسته و با دو شهپر علم و عمل مجهّز سازیم و با این روش، پذیراى ظهور و آماده براى دیدار ماه جمالش و بهشت وصالش باشیم: "اللهم عجِّل فرجه واجعلنا من انصاره وأعوانه"     ارزش و سرانجام شیعه در تفسیر آیه شریفه (إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ)، ابن حجر هیثمى ( 973ق) در "الصواعق المُحرقة" - که آن را در ردّ شیعه نوشته است - روایاتى را از طریق ابن عبّاس ودیگران نقل کرده که پیامبرصلى‏اللَّه علیه و آله فرمودند: خَیْرُ البَرِیَّةِ، على‏بن ابى طالب و شیعیان اوست.منبع : کتاب آئینه اسرار