شناخت و مراعات حقوق دیگران: شناخت وظیفه، پایه انجام وظیفه
است.
انسانها در جامعه نسبتبه یکدیگر «وظایف
متقابل» دارند و بهتعبیری دیگر، بر عهده خویش نسبتبه افراد دیگر «حقوق
متقابل»دارند. شناخت این حقوق و انجام آنها و مراعات دو جانبه، ضامنتصحیح روابط
و سالمسازی معاشرتها و زدودن کدورتها و کاهشاختلافها و گلهمندیهاست.
در جامعه انسانی، جز با «مراعات»
دیگران و حقوقشان، وضعرفتاری سامان نمیپذیرد. مثلا پدر و مادر نسبتبه فرزندان و
بهعکس، وظایفی دارند. زن در برابر شوهر و شوهر در برابر زن،تعهداتی دارد. فرمانده
و سرباز، سبتبه هم حقوق و وظایفی دارند.دو شریک با یکدیگر، کارفرما و کارگر، رئیس
و مرئوس، معلم وشاگرد، همسایه با همسایه، مشاور و مشورتخواه، خویشاوندان وارحام
نسبتبه هم، برادران و خواهران دینی نسبتبه یکدیگر،مسلمان با مسلمان و ...
نمونههای دیگری از ارتباطهای اجتماعی، هرکدام نسبتبه هم محدوده و مجموعهای از
تکالیف را دارند که در آییناسلام، به انجام آنها توصیه شده است. این وظایف و
تکالیف و حقوق، اگر:
1- «شناخته» شود،
2- به آنها «عمل» شود،
3- عمل هم دو سویه و «متقابل» باشد،
بسیاری از مشکلات، یا پیش نخواهد آمد،
یا برطرف خواهدگشت. شبیه این در قوانین راهنمایی و رانندگی وجود دارد و رانندگان
اگرآن آییننامهها را بدانند و به آنها عمل کنند و عمل هم به صورت متقابلو از
سوی همه رانندگان باشد، نه یکجانبه و ناقص، طبیعی است کهبسیاری از تصادفات و
حوادث و ضایعات رانندگی پیش نخواهد آمد.
