پرسش هایی پیرامون حضرت مهدی(عج) و جهان در غیبت کبرای حضرت مهدی علیه السلام و...
مهدی ملاصادقی | پنجشنبه, ۲۶ ارديبهشت ۱۳۹۲، ۰۴:۵۰ ب.ظ
۱-آیا در زمان غیبت ، کسی با امام زمان (عج) ارتباط دارد ؟ ۲- آیا امام زمان (ع) در حال حاضر نماز را به جماعت می خوا نند ؟ در کجا ؟ و چه کسانی با او به نماز می ایستند ؟ ۳- آیا امام مهدی همسر و فرزندن دارند؟ ۴- برای چه امام زمان (عج) غایب است ؟ ۵- چطور ممکن است حضرت در یک زمان در چند محل حاضر باشد؟ ۶- در غیبت حضرت چگونه در بین مردم می ایند و امرار معاش حضرت چگونه است ؟ ۷- زندگی امام مهدی در دوران غیبت چگونه است؟ ۸- غیبت امام زمان (عج) چند وقت طول می کشد ؟ ۹- منتظر چگونه از آفات دوران غیبت در امان باشد؟ ۱۰- مکان زندگی امام زمان در دوران غیبت کجاست؟ ۱۱- نحوه مبارزه صاحب الزمان (عج) در زمان حال و آخر الزمان با کافران چگونه است ؟ ۱۲- وضعیت شیعه و جهان در دوران غیبت و قبل از ظهور چگونه است؟
پرسش1: آیا در زمان غیبت ، کسی با امام زمان (عج) ارتباط دارد ؟
پاسخ: نکته اول: حضرت مهدی(ع) دارای دو غیبت هستند: 1. غیبت صغرا 2. غیبت کبرا؛در
زمان غیبت صغرا که حضرت از چشم مردم پنهان بود نواب اربعه، واسطه بین امام
و مردم بودند و سؤالات و مشکلاتشان توسط این نواب به حضرت گزارش میشد و
حضرت جواب میدادند. با پایان یافتن غیبت صغرا، ارتباط مردم توسط نواب
با حضرت قطع شد و غیبت کبرای حضرت شروع شد. خصوصیت این دوران این است که
کسی نمیتواند ادعا کند که من نائب خاص حضرت هستم و با حضرت ارتباط دارم،
چون هر کس چنین ادعا کند، به فرموده خود حضرت دروغگو میباشد. «الا فمن
ادعی المشاهده قبل خروج السفیانی و ... فهو کذاب مفتری».نکته دوم: در
طول غیبت کبرا انسانهای صالح و بزرگی از علماء و مردم با تقوا. توفیق
زیارت آن حضرت نصیبشان شده است. گرچه در اکثر این تشرفات، در لحظه تشرف،
حضرت را نشناختهاند. و بعد از رفتن حضرت متوجه شدهاند که چه توفیق بزرگی
نصیبشان گشته بود و یوسف زهرا(س) را نشناختند. نکته سوم: در زمان غیبت
محل زندگی و استقرار حضرت بر ما پوشیده است و اصولا راه از طرف ما برای
رسیدن خدمت حضرت بسته است. این حضرت هستند که اگر کسی را لایق بدانند، یا
به مصلحت شخص باشد توفیق تشرف به محضرشان را عنایت میکنند. نکته
چهارم: ما برای رسیدن به خدمت حضرت وظیفه و تکلیفی نداریم که حتماً لازم
باشد عملی را مدتها انجام دهیم تا حضرت را ببینم. آنچه وظیفه ماست این است
که تکالیف شرعی والهی خود را انجام دهیم. طوری باشیم که رفتار و کردار ما
مورد پسند و رضایت حضرت قرار بگیرد. و خود را برای یاری حضرت و ظهور حضرت
آماده کنیم. و کسی که قبلا خود را آماده نکرده باشد نمیتواند آنروز جزء
یاران حضرت باشد.نکته پنجم: تشرف خدمت حضرت صاحب الزمان(ع) هم در بیداری امکان دارد و هم در عالم خواب و رؤیا.روح
انسان اگر نورانیتی پیدا کند و طهارت معنوی و باطنی تحصیل کند، امکان
دیدار نیز فراهم میشود. اگر روح یک انسان روح کسی باشد که تشنه دیدار حضرت
باشد، و در عمل هم صداقت داشته باشد، این شخص امکان دارد که در بیداری و
یا عالم رؤیا به خدمت حضرت برسد و از ناحیه حضرت به او توجهی بشود. نتیجه:1. در غیبت کبرا دلیلی بر امکان ارتباط دائمی با حضرت نداریم.(نیابت خاصه، مخصوص زمان غیبت صغرا بوده)؛2. امکان تشرف به محضر نورانی حضرت وجود دارد؛3. راه از طرف ما برای رسیدن به محضر حضرت بسته است ولی حضرت اگر صلاح بداند جمال خود را به کسی نشان میدهند؛4. ما برای دیدن حضرت و اینکه حتما حضرت را ببینم وظیفهای نداریم؛5. دیدار حضرت هم در بیداری امکان دارد و هم در عالم رؤیا.
پرسش2: آیا امام زمان (ع) در حال حاضر نماز را به جماعت می خوا نند ؟ در کجا ؟ و چه کسانی با او به نماز می ایستند ؟
پاسخ:
چون امام عصر(ع) در پرده غیبت قرار دارد، لذا اطلاعات ما از زندگی ایشان
بسیار محدود و کلی است و درباره جزئیات نمیتوان سخنی گفت. بنابراین ما به
صورت کلی میدانیم با توجه به این که نماز جماعت ارزش فراوانی داشته و مورد
تأکید دین مقدس اسلام است، و امام عصر(ع) نیز عنایت ویژهای به دستورات
دین دارند، لذا در صورت وجود شرایط برای آقامه نماز به صورت جماعت حضرت،
مهدی(ع) نماز را به صورت جماعت برگزار میکند.
پرسش3: آیا امام مهدی همسر و فرزندن دارند؟
پاسخ:
دلیل معتبری بر ازدواج و یا عدم ازدواج حضرت مهدی(عج) نداریم. چون امام در
غیبت به سر میبرد و این دوره، ویژگیهای خاص خود را میطلبد. لذا ممکن
است آن حضرت تا قبل از ظهور، ازدواج نکند و امکان دارد ازدواج کرده باشد.
بنابراین اطلاع درست و کاملی از مسأله ازدواج و فرزند داشتن ایشان نداریم.
پرسش4: برای چه امام زمان (عج) غایب است ؟
پاسخ: بیان علت حقیقی و اصلی غیبت امری دشوار و شاید دور از دسترس باشد. درباره غیبت میتوان، هم نگاه تاریخی داشت و هم نگاه روایی:یک.
نگاه تاریخی: وقتی به تاریخ صدر اسلام و حتی قبل از آن مینگریم، به خوبی
میبینیم که جبهه کفر و باطل برای مقابله با جبهه حق و نابودی آن، از هیچ
اقدامی فروگذاری نکرده و در این راه حتی از کشتن پیشوایان دین نیز ابایی
نداشته است. آنان به خوبی میدانستند ادامه حکومت دنیایی و سیطره بر مردم و
کسب منافع نامشروع، زمانی امکان پذیر خواهد بود که پیشوایان دین و هادیان
حق را از سر راه خود بردارند لذا شهادت ائمه(ع) در دستور کار خلفای جور
قرار گرفت. آنچه وحشت و اضطراب حاکمان خودکامه را بیشتر میکرد، وعده ظهور
حضرت مهدی(عج) به عنوان منجی و مصلح بود. از این رو خلفای معاصر امام حسن
عسکری(ع) ایشان را به شدت تحت نظر داشتند تا وقتی فرزند ایشان به دنیا
میآید، او را در همان ابتدای زندگی به شهادت برسانند. بنابراین بسیار
طبیعی است که خداوند آخرین حجت خود را در پرده غیبت قرار دهد تا جان او حفظ
شود و در موعد مقرر و زمانی که مردم آمادگی ظهور داشتند ظهور کرده و جهان
را پر از عدل و داد نماید. دو. نگاه روایی: در روایات به علت و حکمتهای متعددی اشاره شده است؛ از جمله:الف.
غیبت سری از اسرار الهی: پیامبر(ص) فرمود: «ان هذا لامر من امر الله و سر
من سر الله» ؛ «این امر الهی و سری از اسرار خداوند است». (بحار الانوار ، ج
51، ص73).ب. آزمایش مردم: امام علی(ع) فرمود: «به خدا قسم من و دو
فرزندم شهید میشویم. خداوند در آخر الزمان مردی از فرزندانم را به خون
خواهی ما بر خواهد انگیخت و او مدتی غایب میشود تا مردم آزمایش شوند و
گمراهان جدا گردند تا جایی که افراد نادان میگویند: خداوند دیگر به آل
محمد کاری ندارد». (غیبت نعمامی، ب10).ج. ستم پیشه بودن انسانها :
امیر مؤمنان(ع) فرمود: «زمین از حجت خدا خالی نمیماند، ولی خداوند به دلیل
ستم پیشه بودن و زیادهروی انسانها، آنان را از وجود [ظاهری] حجت خود
محروم میسازد»(غیبت نعمانی، ب10).د. حفظ جان امام: امام باقر(ع)
فرمود: «برای قائم ما قبل از آنکه به پا خیزد غیبتی است. راوی پرسید چرا،
حضرت فرمود: میترسد[از قتل]».برخی بر اساس روایت اول میگویند: «علت
اصلی غیبت، روشن نیست و آنچه از علتها گفته شده(مانند حفظ جان) از آثار
غیبت است، نه علت اصلی(فصلنامه انتظار، ش4، مقاله استاد طبسی).برخی دیگر با توجه به تاریخ و روایات، علت اصلی غیبت را حفظ جان و بقیه موارد را از آثار آن میدانند. پس
غیبت امری است که سیر حرکت انسانها، آن را ناگزیر کرده و در این فرایند
باید به گونهای برنامهریزی شود تا جامعه شیعه، با کمترین مشکل بتواند
پذیرای آن باشد. از این رو امامان(ع) از یک سو راههای فهم احکام را به
شاگردان میآموختند تا بتوانند احکام دین را در حد توان از منابع شرع
استنباط و استخراج کنند و مردم را نیز به آموختن از علما و رجوع به آنها
فرا میخواندند و از سوی دیگر با برقراری نهاد وکالت، مردم را به رجوع به
وکیلان دعوت کردند. در همین راستا از زمان امام هادی و عسکری(ع) ارتباط
مستقیم را کمتر کردند و در مواردی از پشت پرده جواب سؤالات را میدادند تا
مردم به ندیدن امام عادت کنند. به دنبال آن غیبت کوتاه مدتی(صغری)، پیش
بینی شد تا مردم به واسطه نواب خاص، برخی مسائل مورد نیاز را بپرسند و در
ضمن رجوع دائمی به نایبان را فرا بگیرند. (ر.ک. غیبة طوسی؛ تاریخ عصر غیبتع
پورسید آقایی، اصول عقاید، مصباح؛ دادگستر جهان . امینی).
پرسش5: چطور ممکن است حضرت در یک زمان در چند محل حاضر باشد؟
پاسخ:
کیفیت امر برای ما به صورت دقیق روشن نیست؛ هر چند در عرفان مطرح شده است
که اگر کسی به درجه بالای وجود برسد، این قدرت را دارد که بدن های مثالی
شبیه بدن خود ایجاد کند؛ یعنی، بدن مثالی مانند خود (بدون جرم) ایجاد کند و
افراد در مناطق مختلف این بدنهای مثالی را می بینند و امام(عج) به این
بدن ها احاطه دارد و اینها تحت اراده حضرت میباشند. این تذکر لازم است که
دلیل نداریم حضرت هر شب چهارشنبه حتما به مسجد جمکران میرود. بله هر کس در
هر جا او را صدا بزند، او فریاد رسی می کند.
پرسش6: در غیبت حضرت چگونه در بین مردم می ایند و امرار معاش حضرت چگونه است ؟
پاسخ:
از چگونگی حضور حضرت امام عصر(ع) و کیفیت امرار معاش آن بزرگوار ما اطلاعی
نداریم و این به علت غیبت و ویژگی این حالت است. البته در مورد معاش آن
بزرگوار میتوانیم بگوییم چون ایشان امام حاضر و زنده بوده و با بدن جسمانی
زندگی میکنند طبیعی است که دارای زندگی عادی و مادی مانند سایر انسانها
میباشند زیرا بدن مادی، نیازهای مادی متناسب خود را میطلبد و بر این اساس
است که خداوند به پیامبرش فرمود:"قل انما انا بشر مثلکم، بگو من بشری همچون
شما هستم"(کهف/110) امام مهدی(ع) نیز چنین است.اما پیرامون حضور آن
بزرگوار در میان مردم باید گفت: این که حضرت در میان مردم حضور دارد مستند
به دو نوع دلیل است: روایاتی که غیبت حضرت را شبیه به حضرت یوسف بیان
میکند. از امام صادق(ع) نقل شده است: "چگونه این امت انکار میکنند که خدای
تعالی با حجتش همان کند که با یوسف(ع) کرد که برادرانش او را دیدند ولی
نشناختند، او (قائم(ع)) در بازارهایشان راه میرود و بر بساط آنها گام مینهد
اما انها(هر چند او را میبینند) او را نمیشناسند".(بحار الانوار، ج51،
ص142، ح2).همچنین امام علی(ع) میفرماید: سوگند به خدای علی! حجت خدا،
در میان مردم هست و در راهها (کوچه و بازار) گام برمیدارد، به خانههای
آنها سر میزند و در شرق و غرب زمین رفت و آمد میکند و گفتار مردم را
میشنود و بر ایشان سلام میکند و میبیند و دیده نمیشود، تا وقت (معین) و
وعده (الهی). (الغیبة، نعمانی، باب 10، حدیث 3، صفحه 146).امام
زمان(ع) رهبر و مقتدای مردم بوده و سرپرستی امور آنان را به عهده دارد. از
این رو، بسیار طبیعی است که به میان مردم و دوستان خود برود و ضمن سرکشی به
آنان به نیازها و حاجتهایشان رسیدگی کند.البته باز هم اشاره میکنیم که کیفیت این حضور برای ما روشن نیست.
پرسش7: زندگی امام مهدی در دوران غیبت چگونه است؟
پاسخ:
بله او در میان مردم رفت و آمد دارد هر چند ایشان را نمیشناسند. در
روایتی امام صادق(ع) غیبت حضرت مهدی(ع)را به ناشناس بودن یوسف برای برادران
تشبیه کرده، آنگاه میفرماید: "او در بازارهایشان راه میرود و به بساط
آنها پا مینهد اما آنها او را نمیشناسند تا خدا اذن دهد که خود را معرفی
کند".(بحار الانوار، ج51، ص142).
پرسش8: غیبت امام زمان (عج) چند وقت طول می کشد ؟
پاسخ:
چون زمان ظهور برای ما معلوم نیست بنابراین نمیتوانیم بگوییم غیبت چه
مقدار به طول میانجامد ولی از آیات و روایات استفاده میشود ظهور امام
زمان(ع) که پایان دوران غیبت است با عملکرد ما و نوع اختیار و انتخاب ما
رابطه دارد؛ به این معنی که اگر انسانها واقعاً ظهور امام را بخواهند و
آمادگی برای ظهور داشته باشند(نه این که زبانی باشد بلکه در زندگی عملی
توجه به امام زمان باشد) و عدهای خود را برای یاوری آقا امام زمان(ع)
آماده کنند، انشاءالله خداوند امر ظهور را مقدر خواهند کرد.
پرسش9: منتظر چگونه از آفات دوران غیبت در امان باشد؟
پاسخ:
هر چه انسان ارتباط خود را با خدا و امامان(ع) بیشتر کند از گزند آفات
محفوظ خواهد بود. شخص منتظر باید در انجام دادن اوامر الهی(عمل به واجبات و
ترک محرمات) کوشا باشد. از یاد امام زمان(ع) غافل نشود و توسل به اهل بیت
را فراموش نکند. اوقات فراغت و بیکاری نداشته باشد، بلکه بکوشد زمانهای
عمر خود را با برنامههای متنوع و مفید پر کند.
پرسش10: مکان زندگی امام زمان در دوران غیبت کجاست؟
پاسخ: محل زندگی خاصی برای امام زمان(ع) بیان نشده است؛ بلکه بنا بر روایات آن حضرت در میان مردم بوده و در مجامع آنان حضور دارد.
پرسش11: نحوه مبارزه صاحب الزمان (عج) در زمان حال و آخر الزمان با کافران چگونه است ؟
پاسخ:
نحوه مبارزه حضرت در زمان کنونی به صورت شفاف برای ما روشن نیست. ما به
صورت کلی میدانیم که امام زمان(ع) به عنوان رهبر قیام بزرگ جهانی، به
زمینه سازی مشغول میباشد، افرادی که لیاقت یاوری را دارند تربیت میکند،
برنامهریزیها به گونهای پیش میرود که سر انجام به قیام حضرت منتهی
میشود.در این راستا حفظ جامعه شیعه از بلاها و کیدهای دشمنان نیز مورد توجه حضرت میباشد.
پرسش12: وضعیت شیعه و جهان در دوران غیبت و قبل از ظهور چگونه است؟
پاسخ: در مورد روایاتی که پیرامون جنگها و کشتارهای مربوط به آخر الزمان و ظهور وارد شده، توجه به چند نکته راهگشا است:الف. سند برخی از این روایات اشکال دارد و راویان آنها در مواردی اشخاصی دروغگو بودهاند لذا چنین روایتهایی قابل پذیرش نیست. ب.
تشدید ظلم و ستم در برهه ای از زمان طبیعی بوده و هم سابقه تاریخی دارد.
وقتی به فرعون گفتند: از بنی اسرائیل فرزندی به دنیا میآید که پادشاهی و
حکومت تو را از بین میبرد؛ او ظلم و ستم بر بنی اسرائیل را شدت بخشید و
حتی به دستور او زنان حامله را شکم دریدند و بچهها را (جنینها) از شکم
مادران خارج کرده و کشتند.در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که
بیش از بیست هزار زن حامله را شکم دریدند. خداوند در قرآن به فشار فراوان
فرعون در آن روزگار اشاره کرده و بی حرمت شدن زنان و سر بریدن فرزندان را
یادآور میشود. چنین رفتاری از کسانی که خداوند را به طور کلی فراموش کرده و
فقط به فکر دنیا و منافع آن هستند، دور از ذهن و واقعیت نیست!! بنابراین
شدت یافتن ظلم در روزگار نزدیک ظهور قابل پیش بینی است.ج. با نگاه به
طول تاریخ شیعه به دورههایی بر میخوریم که فشار بر شیعیان بسیار فراوان
بود. آنان به جرم شیعه بودن تحت شکنجه و آزار بودند و حتی برخی از بزرگان
شیعه، فقط جهت عقیده و مرام تشیع به شهادت میرسیدند. برخورد معاویه و حجاج
در صدر اسلام و آل سعود(در اوایل قدرت یافتن) و صدام، از جمله مواردی است
که نیازی به اثبات ندارد. کتابهای تاریخی مملو از ثبت چنین وقایع دلخراش
است. شهید اول صاحب لمعه و شهید ثانی شارح لمعه، فقط به علت شیعه بودن به
شهادت رسیدند. از این رو، امامان ما راه تقیه را پیش گرفتند و برای حفظ
مکتب تشیع و جان شیعیان در بسیاری از موارد، سکوت کردند و به شیعیان دستور
تقیه دادند.وضعیت فعلی عراق ـ حتی پس از صدام ـ خود شاهد دیگری بر این
ادعا است. بسیاری از کشتارها مربوط به شیعیان مظلوم عراق است که تنها
جرمشان آن است که پیرو مکتب شیعهاند. بنابراین کشتن اشخاص (به جرم شیعه
بودن) در همین دنیای کنونی امر بعیدی نیست.د. هر چند امامان معصوم(ع)
برخی از وقایع ظهور را پیشگویی کرده و خبر دادهاند؛ اما، ما را با امر
"بداء" نیز آگاه کرده و اختیار انسان را در تغییر سرنوشت و امور خود یادآور
شدهاند. قرآن کریم در آیه یازدهم سوره رعد میفرماید:"خدا تغییر نمیدهد
آنچه مربوط به قومی است مگر آنکه خود انسانها تغییر دهند". بنابراین نوع
رفتار و اختیار انسان در چگونگی حوادث مربوط به آنها مؤثر است.بر این
اساس میتوان منتظر امر ظهور بود و برای فرج امام عصر(عج) دست به دعا
برداشت و برای زمینه سازی ظهورش تلاش کرد. حرکت اختیاری انسانها در امر
ظهور دخالت تمام دارد و میتوان با حرکتهای صحیح و ثبات قدم، در صراط
مستقیم شاهد تعجیل در فرج آن بزرگوار بود. حضرت مهدی(عج) خود در برنامهای
برای شیخ مفید به این شرط مهم اشاره کرده، میفرماید:"اگر شیعیان ما ـ که
خداوند آنان را در طاعتش یاری دهد ـ در وفای پیمانی که از ایشان گرفته شده
اجتماع کنند و مصمم باشند؛ البته نعمت دیدار به تاخیر نمیافتد و سعادت
ملاقات ما برای آنان با معرفت کامل و راستین نسبت به ما تعجیل
میگردد.(بحار الانوار، ج53، ص176) پس میشود ظهور را درک کرد و برخی از
این گونه حوادث نیز رخ ندهد.
پی نوشت: برگرفته ازنرم افزار آفتاب عشق